Świadczenia z funduszu alimentacyjnego należą się osobie uprawnionej do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego, pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeśli ich egzekucja okazała się bezskuteczna. Egzekucja jest bezskuteczna, jeśli w okresie ostatnich dwóch miesięcy komornik nie wyegzekwował pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych. Bezskuteczność egzekucji komornik poświadcza odpowiednim dokumentem.
Ponadto za bezskuteczną egzekucję uważa się także niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami RP – przede wszystkim z powodu:
● braku podstawy prawnej do podjęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika,
● braku możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują obywatelom polskim i cudzoziemcom przebywającym na terytorium RP m.in. na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich czy zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony. Warunkiem uzyskania świadczenia przez wymienione powyżej osoby jest zamieszkiwanie przez nie na terytorium RP przez okres świadczeniowy, w którym otrzymują świadczenia z funduszu alimentacyjnego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Osoba jest uprawniona do otrzymania świadczeń z funduszu alimentacyjnego do ukończenia przez nią 18. roku życia albo w przypadku, gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej, do ukończenia 25. roku życia, bądź w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo.
Kiedy nie przysługuje świadczenie z funduszu alimentacyjnego?
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeśli osoba uprawniona została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej oraz gdy zawarła związek małżeński.
Kryterium dochodowe na okres zasiłkowy 2021/2022
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 900 zł. Dochód wyliczany zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych.
W przypadku, gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie przekracza kwotę 900 zł o kwotę nie wyższą niż kwota świadczenia z funduszu alimentacyjnego (przysługującego danej osobie uprawnionej w okresie świadczeniowym, na który jest ustalane prawo do tego świadczenia), świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie.
Zasada „złotówka za złotówkę”
Mechanizm ten zakłada, że przekroczenie progu dochodowego uprawniającego do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, tj. kwoty 900 zł miesięcznie na osobę w rodzinie np. o 300 zł nie będzie skutkować automatycznie utratą prawa do tych świadczeń. Świadczenie będzie wówczas przysługiwać w wysokości pomniejszonej o kwotę przekroczenia kryterium.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł miesięcznie. Minimalna kwota świadczeń z funduszu alimentacyjnego przysługująca z zastosowaniem mechanizmu „złotówka za złotówkę” wynosić będzie 100 zł. W związku z tym rodzice i inne uprawione osoby otrzymujący świadczenie, po przekroczeniu ustawowego kryterium dochodu, nie utracą prawa do świadczeń i będą mogły je nadal otrzymywać, ale w odpowiednio niższej wysokości.
Wyjątek: w przypadku, gdy wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej jest niższa niż 100 zł, świadczenie to nie przysługuje.
Wysokość świadczenia
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów – jednak nie wyższej niż 500 zł. Jeśli osoba uprawniona (lub jej przedstawiciel ustawowy) marnotrawią wypłacane świadczenia z funduszu alimentacyjnego, organ właściwy wierzyciela może przekazać należne świadczenia w całości lub w części w formie rzeczowej.
