Zasiłek rodzinny przysługuje:
- rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- osobie uczącej się – co oznacza osobę pełnoletnią uczącą się, niepozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony.
Zasiłek rodzinny przysługuje osobom do ukończenia przez dziecko:
- 18 roku życia,
- lub nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia albo
- 24 roku życia, jeżeli, kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty:
- 674 zł lub
- 764 zł – w przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności,
- Przekroczenie wyżej wymienionego kryterium daje możliwość weryfikacji dochodowej "złotówka za złotówkę".
"Złotówka za złotówkę"
Zasiłek Rodzinny w myśl zasady „złotówka za złotówkę” - jeżeli rodzina ubiegająca się o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami przekroczy kryterium uprawniające do zasiłku rodzinnego (674,00 zł na osobę w rodzinie, 764,00 zł na osobę w przypadku, gdy członkiem rodziny jest osoba z orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności), to zasiłek rodzinny oraz dodatki zostaną przyznane w wysokości, która przysługiwałaby, gdyby kryterium nie zostało przekroczone oraz wypłacone w wysokości różnicy pomiędzy łączną kwotą przysługujących zasiłków rodzinnych i dodatków a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny.
Wysokość zasiłków rodzinnych
- 95,00 zł na dziecko w wieku do 5 lat miesięcznie,
- 124,00 zł na dziecko w wieku od 5 do 18 lat miesięcznie,
- 135,00 zł na dziecko w wieku od 18 do 24 lat.
Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:
- dziecko lub osoba ucząca się:
a) pozostają w związku małżeńskim,
b) zostało(a) umieszczone(a) w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (tj. domu pomocy społecznej, placówce opiekuńczo-wychowawczej, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, a także w szkole wojskowej lub innej szkole, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie) albo dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej,
c) jest uprawnione(a) do zasiłku rodzinnego na własne dziecko,
- osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:
- rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
- ojciec dziecka jest nieznany,
- powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
- sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
- członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisyo koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki - art. 8 ustawy o świadczeniach rodzinnych:
- Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.
Przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, nie dłużej jednak niż przez okres:
- 24 miesięcy kalendarzowych,
- 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu,
- 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
- Dodatek z tytułu urodzenia dziecka
- przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia pierwszego roku życia,
- w przypadku wystąpienia o przysposobienie więcej niż jednego dziecka lub urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu dodatek przysługuje na każde dziecko.
- Wniosek o wypłatę dodatku składa się w terminie 1 roku od dnia narodzin.
Wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpatrzenia.
Dodatek przysługuje jednorazowo w wysokości 1.000,00 zł.
- Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka
Przysługuje osobie samotnie wychowującej dziecko jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:
1) drugi z rodziców dziecka nie żyje,
2) ojciec dziecka jest nieznany,
3) powództwo o ustalenie świadczeń alimentacyjnych od drugiego z rodziców zostało oddalone.
Dodatek przysługuje w wysokości 193,00 zł. miesięcznie.
- Dodatek z tytułu wychowywania w rodzinie wielodzietnej
Przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka na trzecie i następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.
Dodatek przysługuje w wysokości 95,00 zł. miesięcznie.
5.Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka
Przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi faktycznemu, opiekunowi prawnemu dziecka w wieku:
1) do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności
2) powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności
Dodatek przysługuje miesięcznie w wysokości
- 90,00 zł. na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia
- 110,00 zł. na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.
- Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego
- przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem nowego roku szkolnego.
- przysługuje również na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne.
Dodatek przysługuje raz w roku w wysokości 100,00 zł.
- Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania
- przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka lub osobie uczącej się:
1) w związku z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności Dodatek przysługuje w wysokości 113,00 zł.
2) przysługuje w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej. Dodatek przysługuje w wysokości 69,00 zł. Dodatki te przysługują przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki w szkole od września do czerwca.
Za nienależnie pobrane świadczenia rodzinne uważa się:
- świadczenia rodzinne wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie, zawieszenie prawa do świadczeń rodzinnych lub zmniejszenie wysokości przysługujących świadczeń rodzinnych albo wstrzymanie wypłaty świadczeń rodzinnych w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca te świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania,
- świadczenia rodzinne przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą te świadczenia,
- świadczenia rodzinne wypłacone w przypadku gdy marszałek województwa ustali, że mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, za okres od dnia, w którym osoba stała się uprawniona do świadczeń rodzinnych w innym państwie w związku ze stosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, do dnia wydania decyzji o uchyleniu decyzji przyznającej świadczenia rodzinne.
- świadczenia rodzinne przyznane na podstawie decyzji, której następnie stwierdzono nieważność z powodu jej wydania bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa albo świadczenia rodzinne przyznane na podstawie decyzji, która została następnie uchylona w wyniku wznowienia postępowania i osobie odmówiono prawa do świadczenia rodzinnego.
- świadczenia rodzinne wypłacone osobie innej niż osoba, która została wskazana w decyzji przyznającej świadczenia rodzinne, z przyczyn niezależnych od organu, który tę decyzję wydał.